U posljednjih nekoliko godina, na hrvatskom tržištu sve se više pojavljuje peletirana ovčja vuna kao organsko gnojivo za male poljoprivredne površine. Ovaj trend predstavlja inovativno rješenje za problem nezbrinute vune koja, činilo se do jučer, nikome u Hrvatskoj nije potrebna pa su je stočari “odlagali” u prirodu ili spaljivali.
I zato se nekoliko hrvatskih poduzetnika ugledalo se na prerađivače vune iz Novog Zelanda, koji već godinama uspješno na tržište plasiraju peletiranu vunu kao organsko gnojivo.
Jedan od glavnih razloga zašto je ovčja vuna pogodna za gnojidbu leži u njenim nutritivnim svojstvima. Neoprana sirova vuna sadrži različita makrohranjiva, esencijalna za rast biljaka. To je, dakako, primarna NPK formula koja označava dušik, fosfor i kalij.
Gnojidba i prihrana makrohranjivima posebno je nužna takozvanim gladnim biljkama poput rajčica, bundeva i paprika. Osim toga, ovčja vuna sadrži i sumpor te magnezij pa možemo slobodno reći da je bogat izvor hranjiva za biljni svijet.
Jedna od najznačajnijih karakteristika ovčje vune je njen sporootpuštajući učinak. Velik dio vune sastoji se od keratina, vlaknastog proteina koji se u tlu razgrađuje uz pomoć mikroorganizama. Ovaj proces može trajati do godinu dana, što znači da se hranjive tvari postupno otpuštaju u tlo, pružajući dugotrajnu opskrbu biljkama.
Osim hranjivih svojstava, ovčja vuna ima i sposobnost zadržavanja vode. Iako vuna prirodno ne zadržava vodu zbog prisutnosti lanolina, masnoće koja čini vunu vodootpornom, mikroorganizmi u tlu razgrađuju lanolin, omogućujući vuni da apsorbira i zadržava višak vode. Ovo svojstvo čini ovčju vunu idealnom za upotrebu u sušnim područjima ili za biljke koje zahtijevaju stalnu vlažnost tla. Prema nekim istraživanjima, ovčja vuna na sebe može vezati 15 puta više vode od vlastite težine.
Nedostaci i ograničenja
Iako ovčja vuna ima mnoge prednosti, postoje i određeni nedostaci koje treba uzeti u obzir. Na primjer, pH razina sirove ovčje vune je prilično visoka, što je čini nepogodnom za biljke koje preferiraju kiselo tlo, poput borovnica, rododendrona, azaleja i hortenzija.
Također, iako vuna sadrži različite nutrijente, koncentracija nekih elemenata, poput fosfora i magnezija, nije dovoljna da zadovolji sve potrebe biljaka. Prema dostupnim deklaracijama za ovaj tip gnojiva, NPK omjeri kreću se od 9:0:2 do 10:1:3, što vunu čini izrazito neblansiranim gnojivom. To znači da je nužna dodatna prihrana fosfatnim i magnezijevim gnojivima.
Prednost peletirane ovčje vune je ujedno i njena mana. Naime, zbog sporootpuštajućeg učinka, vuna je pogodna za dugotrajnu planiranu gnojidbu no izrazito je loš izbor za rješavanje akutnih problema nedostataka hranjiva.
